De toepasselijke normen
De installateur/aannemer moet niet alleen voldoen aan de eisen die expliciet zijn opgenomen in de overeenkomst, maar hij moet ook voldoen aan de wettelijke eisen én de eisen van goed en deugdelijk werk. Welke eisen dat precies zijn, hangt af van de specifieke situatie.
De wettelijke eisen en de eisen van goed en deugdelijk werk kunnen door verloop van tijd veranderen. Zo worden NEN-normen regelmatig bijgewerkt en kunnen veranderende inzichten leiden tot andere normen van goed en deugdelijk werk.
Een zonnepaneleninstallatie die in 2020 'state-of-the-art' was, voldoet mogelijk niet meer aan de geldende eisen in 2025. Gewijzigde normen kunnen tot geschillen leiden als een installatie uit 2020 aanvankelijk aan alle geldende normen voldeed, maar bij een SCIOS Scope-12 keuring wordt afgekeurd. Aan de afkeuring kan de verzekeraar immers gevolgen verbinden, zoals het weigeren van een verzekering of het overeenkomen van nadeligere (polis)voorwaarden.
Regelmatig stelt een opdrachtgever de installateur vervolgens aansprakelijk vanwege de Scope-12 afkeuringspunten. De vraag is dan of de installateur daadwerkelijk verplicht is om deze punten te herstellen.
Vergelijking van normen
Om die vraag te beantwoorden, is het belangrijk om eerst te beoordelen of de installatie voldoet aan de geldende normen op het moment van installatie. Dit heet een non-conformiteitsbeoordeling. Die normen moeten vervolgens vergeleken worden met de geldende normen ten tijde van de Scope-12 keuring. Dat leidt tot het volgende uitgangspunt:
- Als de afkeurpunten tijdens de installatie ook al gebreken waren volgens de toenmalige normen, kan de installateur mogelijk verplicht zijn deze gebreken te herstellen (met uitzondering van andere juridische verweren en afspraken in algemene voorwaarden).
- Als de afkeurpunten volgens de normen ten tijde van de installatie géén gebreken waren en volgens de destijds geldende inzichten voldeden aan goed en deugdelijk werk, is de installateur in beginsel niet verplicht deze punten te herstellen.
Recente installaties en Scope-12
Een ander probleem ontstaat wanneer bij een recente installatie tussen opdrachtgever en installateur niet expliciet is afgesproken dat aan Scope-12 voldaan moet worden. Of een installateur bij afkeur volgens Scope-12 dan verplicht is om herstelwerkzaamheden uit te voeren, hangt tevens af van de specifieke situatie.
Recent oordeelde de Rechtbank Zeeland-West-Brabant hierover dat een installateur niet verplicht was om Scope-12 afkeurpunten te herstellen, omdat de Scope-12-normen niet waren afgesproken en de opdrachtgever bovendien niet duidelijk had gemaakt of deze punten ook gebreken zijn volgens de geldende NEN 1010-norm.
Conclusie en advies
De installateur is in beginsel niet aansprakelijk voor Scope-12 afkeurpunten als deze punten afwijken van de normen die golden ten tijde van installatie en deze normen niet zijn overeengekomen. Dit is in beginsel slechts anders als de Scope-12 normen expliciet zijn overeengekomen. Geadviseerd wordt om vooraf met opdrachtgevers af te spreken – vast te leggen – aan welke normen de installatie moet voldoen. Dat voorkomt discussie achteraf.
